Rob Hubbard: Το λιώσιμο των παγετώνων στον ήχο των home computers!

“Δεν είναι κλασική μουσική! Δεν είναι Jazz ούτε είναι σίγουρα Rock! Δεν είναι επίσης και κάτι το συνηθισμένο. Είναι κάτι τελείως διαφορετικό απευθυνόμενο σε ανοιχτά πνεύματα που μπορούν να το απολαύσουν.”

Αυτά είναι τα λόγια του Βρετανού Rob Hubbard του πιο “διάσημου αγνώστου” όπως θα τον χαρακτήριζε ίσως κανείς σήμερα! Η ιστορία τον κατέγραψε εξαιτίας της μουσικής που δημιούργησε σε παιχνίδια ενός παλαιού home computer του C64. Σήμερα κοιτάζοντας προς τα πίσω μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι κατάφερε να δημιουργήσει μερικά από τα πιο όμορφα μουσικά κομμάτια που είχαν γραφτεί ποτέ στα home computers. Από πολύ καιρό το πάλευα στο μυαλό μου για να γράψω κάτι για αυτόν. Την ιστορική αφορμή που με ώθησε να το κάνω υπόσχομαι να σας την εξηγήσω παρακάτω! Δυστυχώς στη πορεία το εγχείρημα αυτό αποδείχθηκε  βαρύ για τους ώμους μου. Επί 2-3 μήνες γράφω και ξαναγράφω και έπειτα τα σβήνω όλα απογοητευμένος από το αποτέλεσμα. Είμαι ανεπαρκής για να θίξω (πόσο ακόμα εξαντλήσω) ένα τόσο μεγάλο κεφάλαιο. Πραγματικά δεν είχα σκεφτεί ούτε καν τι μορφή θα ήθελα να έχει αυτή η παρουσίαση…Παραδίδω αυτή την εργασία στην αγάπη σας ζητώντας σας μόνο προκαταβολικά συγνώμη για την ανεπάρκεια μου. Τα συμπεράσματα που εξάγονται δεν είναι σίγουρο αν είναι 100% αξιόπιστα καθώς εκφράζουν μονάχα τον δημιουργό αυτού του άρθρου. Ελπίζω κάποιος κάποτε να γράψει κάτι περισσότερο αξιοπρεπές για αυτόν τον άνθρωπο...

Η αφορμή ήταν ένα θέμα ιστορικής σημασίας……

Σκεπτόμενος την μουσική του Rob Hubbard ασυναίσθητα μου έρχεται στο μυαλό η αρχαία ελληνική γλώσσα! Είναι από μόνη της τόσο τέλεια, τόσο εύηχη και διαχρονική! Μπορεί παρηκμασμένος από τις έριδες ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός να υποτάχθηκε στους Ρωμαίους αλλά μέσω αυτής της νέας υπερδύναμης η γλώσσα μας κέρδισε ακόμα μια παράταση ζωής διαδεδομένη μέχρι τα πέρατα της νέας τεράστιας αυτοκρατορίας ως πολύτιμος συνδετικός κρίκος στα πολυπληθή στίφη λαών που την απάρτιζαν. Έτσι δε, σε βάθος χρόνου ακόμα περισσότεροι λαοί και ακόμα περισσότερες γλώσσες επηρεάστηκαν από αυτήν ενσωματώνοντας στοιχεία που είναι δύσκολο σήμερα μετά από τόσους αιώνες να τα ξεχωρίσεις.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μπέρδεμα που κυριαρχεί με τα διάφορα ξένα λεξικά όπως π.χ. στο βρετανικό λεξικό η λέξη Centre μπορεί να αποδίδεται στους Ρωμαίους κομιστές της από το λατινικό Centrum (αφού από αυτούς την πήραν οι Βρετανοί ) και όχι στους Έλληνες πραγματικούς δημιουργούς της (Κέντρον) από όπου την πήραν προηγουμένως οι Ρωμαίοι! Είναι τρελό αλλά αυτό το πράγμα ένοιωσα να συμβαίνει (για να έρθω στο θέμα μας) και σε μια άλλη περίπτωση με έναν γνωστό home computer που λέγεται Atari ST!

Οι άπειρες ώρες που αφιέρωνα για να ακούω στον Atari μου τις καταπληκτικές μουσικές των διαφόρων demos και intros με είχαν σύρει πια στο όριο της εμμονής και της μανίας. Από κάποιο σημείο και μετά μπορούσα να ξεχωρίσω εύκολα από ποιο demo ή cracking intro προέρχεται η κάθε μελωδία.  Στην συνείδηση μου αυτές οι καταπληκτικές μουσικές συνθέσεις ήταν δικαιωματικά κτήμα και προσφορά της Atari ST κουλτούρας στον κόσμο και ένοιωθα ιδιαιτέρα υπερήφανος για αυτό. Φανταστείτε το σοκ που έπαθα όταν διαπίστωσα ότι το μεγαλύτερο μέρος από αυτόν τον θησαυρό ήταν το πολιτισμικό κληροδότημα μιας λίγο παλαιότερης εποχής και πιο συγκεκριμένα ενός άλλου μεγάλου home computer του παρελθόντος, του Commodore 64!

Τα πάντα ξαφνικά κατέρρευσαν γύρω μου! Το πλήγμα ήταν πολύ μεγάλο! Δεν υπάρχει σχεδόν τίποτε σήμερα που να μην το έχουν πει οι αρχαίοι μουρμούρισα! Δεν ήμουνα πια αγαπητοί μου ο δημιουργός αλλά ο κομιστής! Μέσα από τα εκατοντάδες μουσικά κομμάτια που άκουγα ξανά και ξανά όλα αυτά τα χρόνια, εν πλήρη άγνοια μου ξεδιπλωνόταν μπροστά μου ο καρπός μιας “ιδιαίτερης” μουσικής κουλτούρας που διαμορφώθηκε στις αρχές και κυρίως μετά τα μέσα της δεκαετίας του 80. Τα συστατικά στοιχεία της ήταν τόσο αρμονικά δεμένα όπως μοναδικές ήταν και οι συνθήκες που ευνόησαν την δημιουργία ενός τέτοιου ρεύματος όπως ήταν η γέννηση των home computers. Έτσι εμφανίστηκαν ξαφνικά από το πουθενά αυτά τα νέα “μουσικά όργανα” με τις “υποτιμημένες” ηχητικές ικανότητες ( home computers) όπως επίσης και μια “ αλλόκοτη “ νέα γενιά μουσικών όπου ελκύστηκε από την τεχνολογία και τις μεθόδους προγραμματισμού τους. Ως επισφράγισμα σε όλα αυτά είχαμε και ένα συνεχώς αυξανόμενο κοινό όπου - εκδηλώνοντας προοδευτικά οπαδική συνείδηση- παρακολουθούσε θερμά τις εξελίξεις γινόμενο ολοένα και πιο απαιτητικό διψώντας για νέα επιτεύγματα.

Ένα απο τα πιο πετυχημένα κομμάτια Hardware όλων των εποχών, ο SID!

Sid(Sound Interface Device).

Η αρχή όπως είπαμε και πιο πάνω αν και έγινε ουσιαστικά μέσα από τα παλιά 8 bit μηχανήματα, γνώρισε την αποθέωση στον Commodore 64 και το θαύμα από πυρίτιο που έκρυβε μέσα του με το κωδικό όνομα SID. Ο δημιουργός του Sid ο Robert Yannes (αργότερα ιδρυτικό μέλος της Ensonic) είχε πολλά όνειρα για το δημιούργημα του. Δεν ήταν καθόλου ενθουσιασμένος με την ποιότητα των συστημάτων ήχου που ενσωματώνονταν τότε στα home computers και χαρακτήριζε την όλη κατάσταση μάλλον πρωτόγονη. Είχε μάλιστα την πεποίθηση ότι τα μυαλά όπου ευθυνόντουσαν για την δημιουργία αυτών των κυκλωμάτων δεν θα πρέπει να είχαν και ιδιαίτερη σχέση με τη μουσική! Το δικό του όραμα ήταν να δημιουργήσει κάτι πολλές φορές πιο πάνω από τον ανταγωνισμό. Μέσα στο μυαλό του είχε κάτι που θα επέτρεπε μεγαλύτερο έλεγχο στις ηχητικές κυματομορφές σε σχέση με τα τότε “άκαμπτα” square forms chips που αποτελούσαν καθεστώς τότε. Ο πρωταρχικός σχεδιασμός του SID ήταν πολύ φιλόδοξος αφού προέβλεπε μέσα σε άλλα και την ύπαρξη 32 καναλιών ήχου! Η μεγάλη όμως πίεση χρόνου και οι πιθανόν κάποιες οικονομικές αναθεωρήσεις που έγιναν στο project τον ανάγκασαν να περικόψει αρκετές από τις αρχικές δυνατότητες , απλοποιώντας αρκετά το τελικό αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά ο SID σε σχέση με τις σύγχρονες του υλοποιήσεις έδινε και πάλι μεγαλύτερο έλεγχο της κυματομορφής, διέθετε φίλτρα και πληθώρα άλλων ποιοτικών χαρακτηριστικών καθιστώντας το σχεδόν ένα ολοκληρωμένο synthesizer.

Δεν θα ήταν άστοχο να παραδεχτούμε ότι το συγκεκριμένο chip ήταν μια από τις βασικές αιτίες που ο C64 πούλησε τόσα πολλά κομμάτια!!! Ο Sid με τον χαρακτηριστικό βραχνό  ήχο του, τα επιδεικτικά κατσαρώματα και τα χαοτικά του ξεσπάσματα, αποτέλεσε από μόνος του ικανό κράχτη για πολλούς "καλλιτέχνες" ώστε να διαμορφωθεί αργότερα (σε μια ευρύτερη κλίμακα) το ανεξάρτητο μουσικό ρεύμα που πέρασε ως τις μέρες μας ως Video Games music. Ο Commodore σίγουρα αποτέλεσε την αγαπημένη πλατφόρμα για όσους ήθελαν να εκφραστούν μουσικά και γρήγορα έγινε το αγαπημένο παιδί της Demo scene.

Η μουσική στην βιομηχανία των Games και οι πρώτοι μουσικοί...

Η μαγική σχέση μουσικής και εικόνας ήταν κάτι που δεν πέρασε απαρατήρητο από την βιομηχανία των παιχνιδιών. Το ενδιαφέρον της game industry για νέους ταλαντούχους μουσικούς που θα μπορούσαν να ανεβάσουν κατακόρυφα την ποιότητα των τίτλων της ήταν πια δεδομένο. Στα πρώτα παιχνίδια τον ρόλο του μουσικού είχαν αναλάβει κυρίως οι ίδιοι οι προγραμματιστές που τότε συνήθιζαν να κάνουν κυριολεκτικά τα πάντα! Ήταν άνθρωποι που σίγουρα είχαν  μια καλή και σφαιρική αντίληψη του υπολογιστή αλλά οι προσπάθειες τους όσο φιλότιμες και αν ήταν δυστυχώς δεν μπορούσαν να συγκριθούν με τα άρτια αποτελέσματα που δίνει η εξειδίκευση. Έτσι όταν αργότερα άρχισαν να παίρνουν τη σκυτάλη οι ολοκληρωμένοι μουσικοί η κατάσταση άρχισε να γίνεται ολοένα πιο εντυπωσιακή.

Σύντομα αποδείχτηκε ότι οι υπολογιστές μπορούσαν να παίξουν αληθινή μουσική και να τα καταφέρουν ακόμα και σε δύσκολα -εξεζητημένα είδη όπως η κλασική! Η πρώτη μαγιά ολοκληρωμένων μουσικών πιθανόν να ήρθε τότε για πρώτη φορά σε επαφή με αυτό το εξωτικό μέσο έκφρασης. Οι περισσότεροι ήταν σίγουρα fan της ηλεκτρονικής μουσικής και αρκετά εξοικειωμένοι με τα ηλεκτρονικά όργανα όπως τα synthesizers. Οι δυσκολίες  που αντιμετώπισαν ήταν αρκετές λόγω περιορισμών του Hardware όπως μειωμένη πολυφωνία, έλλειψη μνήμης και πολλά άλλα . Πέρα από όλα αυτά το κυριότερο πρόβλημα ήταν η έλλειψη δυνατών “ εργαλείων “ που θα τους βοηθούσε να υλοποιήσουν αυτά που είχαν στο μυαλό τους. Σιγά σιγά οι περισσότεροι άρχισαν να εξοικειώνονται με τις μεθόδους του προγραμματισμού, φτιάχνοντας τους δικούς τους drivers και editors. Το hardware τελικά κατανοήθηκε ανοίγοντας διάπλατα νέους ορίζοντες δημιουργίας.

Δεν θα ήταν υπερβολή να παραδεχτούμε ότι τα ωραιότερα μουσικά κομμάτια της ιστορίας των home computers ακούστηκαν μέσα από τα παιχνίδια της εποχής εκείνης (Δεκαετία 80) καταφέρνοντας να προκαλέσουν την προσοχή ακόμα και ανθρώπων που δεν είχαν σχέση με τέτοιου είδους διασκέδαση. Η Demo scene επίσης ως παράλληλη κίνηση και οπισθοφυλακή αργότερα, ανακύκλωσε, ανανέωσε και τελικά διέσωσε αυτούς τους μουσικούς σκοπούς παραδίδοντας τους άφθαρτους στις επόμενες γενιές. 

 

O Rob Hubbard με τον λατρεμένο του Commodore.

Rob Hubbard σύντομο βιογραφικό.

Ένα πρόσωπο που έπαιξε ενεργά ρόλο σε όλα αυτά ήταν ο Rob Hubbard. Γεννήθηκε 1956 στο Kingston upon hill στην Αγγλία. Από την ηλικία των επτά χρονών έδειξε την έντονη κλίση του στην μουσική , ιδιότητα που τον ακολούθησε αργότερα και στα εφηβικά του χρόνια παίζοντας σε διάφορες νεανικές μπάντες .Ήταν πολύ φυσικό αργότερα να ακολουθήσει το επάγγελμα του μουσικού εργαζόμενος με συγκροτήματα ,clubs και studios. Η πρώτη του επαφή με τους υπολογιστές ήταν με έναν Apple II καθώς και με κάποια πρώιμα Sinclair μοντέλα. Αργότερα όταν αποφάσισε να αγοράσει υπολογιστή επέλεξε έναν Commodore λόγω του μοναδικού chip ήχου του. Αρχικά ασχολήθηκε με τον προγραμματισμό γράφοντας κάποιο εκπαιδευτικό μουσικό software καθώς και μερικά παιχνίδια και demos. Δυστυχώς όμως η προσπάθεια του δεν είχε τόσο μεγάλη απήχηση. Τα πράγματα όμως έμελλε να αλλάξουν όταν λίγο αργότερα το 1985 τον ανακάλυψε η Gremlin Graphics και του έκανε πρόταση να γράψει μουσική για τα παιχνίδια της. Η συνέχεια ήταν πλέον εύκολη για τον Hubbard αφού τώρα πια θα έκανε αυτό που ήξερε να κάνει καλύτερα. Να φτιάχνει μουσική!

Στις δουλειές που αναλάμβανε συνήθως συνέθετε ελεύθερα ανάλογα με αυτό που “έβλεπε” ενώ άλλες φορές ακολουθούσε τις πολύ αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές του πελάτη. Δεν έλειπαν βέβαια και οι περιπτώσεις όπου παρουσίαζε κάτι που ήδη είχε από καιρό έτοιμο, θεωρώντας ότι ταίριαζε ιδανικά στην συγκεκριμένη περίσταση. Σαν επαγγελματίας- εν αντιθέσει με κάποιους συγχρόνους του που δεν είχαν ιδιαίτερη εξοικείωση με τον προγραμματισμό -ανακάλυψε και ξεπέρασε σχετικά εύκολα τις δυσκολίες και τους περιορισμούς των sound chips. Συνήθιζε να γραφεί την μουσική του αποκλειστικά σε χαμηλού επιπέδου γλώσσα με τη βοήθεια ενός assembler γεγονός που του έδινε σαφώς πλεονέκτημα έναντι των έτοιμων μουσικών προγραμμάτων. Έτσι απολάμβανε ταχύτητα και ευελιξία καθώς και τον πλήρη έλεγχο των interrupts πετυχαίνοντας το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Πολλοί ήταν αυτοί που λέγανε ότι οι συνθέσεις του ακουγόντουσαν λες και είχαν περισσότερα από τα 3 κανάλια που έδινε ο commodore. Με τον καιρό ο Rob θεωρήθηκε σπεσιαλίστας στον χειρισμό του sid φτάνοντας το τσιπάκι στα θεωρητικά όρια του. Ο χειρισμός του ήταν για αυτόν πια παιχνίδι. Η εξοικείωση του έτσι και αλλιώς ήταν θέμα ελάχιστου χρόνου αφού ο Sid έφερε πολλές ομοιότητες με τα αναλογικά συνθεσάιζερ της εποχής εκείνης.

Ένα μικρό πρόβλημα σχετικά με την σωστή κατανόηση και χειρισμό του sid ήταν υπαρκτό τον πρώτο καιρό και εμφανές σε πολλούς μουσικούς. Υπήρχαν αρκετές δημιουργίες που έβγαζαν υπερβολική παραμόρφωση αγγίζοντας τα όρια της κακοφωνίας. Ξεχωριστό κεφάλαιο στην καριέρα του Hubbard αποτελεί η συνεργασία του με το χαμηλού κόστους τίτλων software house mastertronic της οποίας τις πωλήσεις πραγματικά απογείωσε. Υπήρχαν τότε πολλοί εκεί έξω που έδιναν ευχαρίστως το ευτελές ποσό των 3-4 λιρών (τόσο κόστιζαν τα περισσότερα παιχνίδια της mastertronic) μόνο και μόνο για να αγοράσουν τη μουσική του Hubbard!!! To 1989 έχοντας πια δουλέψει με δεκάδες software houses (κάνοντας μάλιστα πολλές επιτυχίες ) εγκατέλειψε την Βρετανία και πέρασε στην απέναντι πλευρά του ατλαντικού για να εργαστεί στην EA (USA-Calιfornia ) καταλαμβάνοντας επιτελική θέση. Από το 2002 και μετά επέστρεψε πίσω στην Αγγλία όπου ζει σήμερα περνώντας τον χρόνο του λαμβάνοντας μέρος σε πολλά events συμμετέχοντας σε μουσικά cds και δημιουργώντας μουσική για παιχνίδια κινητών τηλεφώνων. Δούλεψε γενικά σε πάρα πολλά συστήματα όπως C64, Atari 8 bit and 16 bit, Amiga, Spectrum, Amstrad, Einstein Tatung, Tandy PCs, Apple 2GS, NES, Sega Genesis, SNES, PSX, 3D0, DOS PC, Windows PC κ.α. Έγραψε τουλάχιστον 70 μελωδίες για παιχνίδια στον commodore και κάμποσες άλλες σε άλλα formats.

Rob Hubbard από μουσικής άποψης...

Τα πράγματα εδώ είναι δύσκολα και ασαφή! Η video games music αποτελεί ανεξάρτητο καλλιτεχνικό ρεύμα και συνεπώς δεν μπορεί να ταυτοποιηθεί εύκολα! Παρόλα αυτά όλα τα είδη μουσικής μοιράζονται κοινά στοιχεία και πουθενά δεν υπάρχει σίγουρα παρθενογένεση. Το πιθανότερο οι επιρροές του Rob να είχαν ίσως ως αφετηρία την φουτουριστική ηλεκτρονική μουσική (όπως αυτή του Jarre). Παρόλα αυτά στα έργα του δεν ήταν λίγες οι στιγμές που έβγαζε μια λυρικότητα και μια γλυκύτητα -πολύ συνηθισμένες- στην κλασική μουσική. Οι συνθέσεις του πάντα είχαν κάτι το ξεχωριστό να επιδείξουν αποπνέοντας μια αίσθηση μελωδικότητας και αρμονίας. Ακούγοντας κάποιος την μουσική του θα μπορούσε να διακρίνει επίσης και τα στοιχεία της επικότητας και του ρομαντισμού. Γενικά πάντως η φύση της chip music χαρακτηρίζεται από την “οικονομία του μέσου" και τον φουτουριστικό προσανατολισμό. Αναλύοντας αποσπασματικά κάποια από τα έργα του Hubbard βρίσκουμε και κάποια άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία. Η in game πχ μουσική του delta εμφανίζει ενδείξεις επηρεασμού από ένα ιδιόμορφο μουσικό ρεύμα που ονομάζεται μουσικός μινιμαλισμός! Η συνεχής επανάληψη σύντομων μουσικών μοτίβων με μεγάλη αυστηρότητα συνδυαζόμενη με τις αργές και ατμοσφαιρικές μεταβάσεις εξάγουν ένα σχεδόν υπνωτικό αποτέλεσμα. 

  Είναι γεγονός ότι η μουσική του Delta (1987) έρχεται από κάποια πολύ γνώριμα μονοπάτια.....

Tο Koyaanisqatsi (1982) με τη μουσική του μινιμαλιστή Philip Glass ομοιάζει επικίνδυνα με το Delta...η σύμπτωση δεν ξέρω πως προέκυψε...

Την εποχή που έδρασε καλλιτεχνικά ο Hubbard το κίνημα του μινιμαλισμού ήταν ουσιαστικά στο τέλος του. Οι μεταγενέστεροι συνεχιστές του είχαν πια ενσωματώσει καινούρια στοιχεία αλλάζοντας τους κανόνες και τον προσανατολισμό. Αν υποθέσουμε ότι ο μινιμαλισμός ήταν πια νεκρός ίσως ο όρος μεταμινιμαλιστής στην περίπτωση του Hubbard να είναι πιο δόκιμος. Είναι γεγονός ότι η μουσική του Delta (1987) έρχεται από κάποια πολύ γνώριμα μονοπάτια που όσοι από εμάς το 1982-83 βρισκόντουσαν σε ηλικία που θα μπορούσαν να θυμούνται πράγματα, θα τους ερχόντουσαν σίγουρα στο μυαλό το όνομα ενός συνθέτη και μια ινδιάνικη λέξη της φυλής Hopi!

Μιλάμε για τον τεράστιο μουσικό ( και εκπρόσωπο του μινιμαλισμού) Philip Glass και η λέξη είναι…. Koyaanisqatsi που σημαίνει ζωή χωρίς ισορροπία! Το καταπληκτικό αυτό ντοκιμαντέρ (Koyaanisqatsi ) αποτέλεσε σταθμό στην τέχνη αφού επαναπροσδιόρισε την έννοια του όρου. Οι εικόνες της φύσης και της καθημερινής ζωής στην βιομηχανική κοινωνία εναλλάσσονται διαρκώς με ταχύτητα δημιουργώντας μια εφιαλτική αντίθεση.  Το ντοκιμαντέρ μας αποκαλύπτει αυτό ακριβώς που λέει η λέξη. Τον λάθος δρόμο που έχει πάρει η ζωή μας αποκόπτοντας μας από το φυσικό περιβάλλον. Η μουσική του Philip Glass υπερφορτίζει τις αισθήσεις μας αφήνοντας μας στο τέλος αποσβολωμένους να ψάχνουμε να βρούμε τον τρόπο για να ζητήσουμε συγνώμη, γλυτώνοντας επιτέλους από τις τύψεις μας! Αν ακούσετε την μουσική του Koyaanisqatsi θα ακούσετε έκπληκτοι και το Delta…..της Thalmus! Δεν ξέρω πως προέκυψε αυτό.......ίσως μουσικός να "εμπνεύστηκε" από αυτό... Τέλος, ρηξικέλευθος ο Hubbard ως μουσικός πρώτης γραμμής δεν δίστασε να πειραματιστεί μουσικά δίνοντας και δημιουργίες ακραίας - αμφιλεγόμενης αισθητικής….

Δεν υπάρχει περίπτωση να μη ξέρετε αυτό το σκοπό!

Ακούστε μια από τις πιο γνωστές μελωδίες του Hubbard το Mondy on the run παιγμένο από  χαρισματικό  Γερμανό κιθαρίστα! Ο Jeroen Tel αδυνατούσε να πιστέψει ότι αυτή η μουσική γράφτηκε απλά για ένα παιχνίδι...

Οι μελωδίες του...

 Περνάμε στο πιο ενδιαφέρον ίσως κομμάτι του άρθρου. Εδώ πραγματικά δεν ξέρω από πού να αρχίσω και που να τελειώσω. Οι συνθέσεις του είναι τόσες πολλές που δύσκολα θα μπορούσαν να αναφερθούν όλες μονομιάς! Η μόνη λύση είναι να σχολιάσω τίτλους που προκάλεσαν σε εμένα εντύπωση χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι αυτοί είναι οι αντιπροσωπευτικότεροι ενώ οι άλλοι υπολείπονται. Θα αρχίσω με ένα από τα πρώτα του κομμάτια το χαρακτηριστικό και αγαπημένο Monty on the run. Σίγουρα το συγκεκριμένο είναι ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά κομμάτια που έχουν γραφτεί ποτέ! Η εξαιρετική μελωδία του εμπνέει πολλούς μουσικούς ακόμα και σήμερα χαρίζοντας μας δεκάδες remixes. Ίσως να είναι μια από τις 3 κορυφαίες στιγμές του Hubbard! Μεγαλοπρεπές, γρήγορο και ξεσηκωτικό! Δεν υπάρχει περίπτωση να το ακούσει κάποιος μια φορά και να το ξεχάσει.Αυτό το κομμάτι έκανε ακόμα και τον περιβόητο Jeroen Tel να δηλώσει ότι δεν μπορεί να πιστέψει πως μια τόσο πολύπλοκη και εξεζητημένη σύνθεση αποτελεί απλώς μέρος ενός computer game...

Ο Rob Hubbard… λύνει μαθηματικές εξισώσεις! Μαθηματικοί τύποι επιστρατεύονται

για μη βγει αυτή η ηχητική παράνοια εκτός μέτρου.

Το τρομερό Sanxion της Thalmus και του Σταύρου Φασούλα είναι ίσως και το κορυφαίο του! Η μελωδία του loading έγινε η αφορμή ώστε να φορτώνεται ξανά και ξανά μόνο και μόνο για να ακουστεί η μουσική του! Η σύνθεση αρχίζει ρυθμικά και σχετικά ανυποψίαστα αναπαράγοντας επιδεικτικά μια χαρακτηριστική νότα παιγμένη σε 2 διαφορετικές οκτάβες! Αμέσως μετά έρχεται και η ανάφλεξη! Καταιγιστικά κρουστά και μια απίστευτης ενέργειας γραμμή μπάσου, μας δίνουν το μήνυμα ότι οι μηχανές ξεκίνησαν!! Είναι σίγουρα σε όλους γνωστή η σχέση μουσικής και μαθηματικών! Αυτό που ακολουθεί στα επόμενα μέτρα δεν το χωράει ο νους του ανθρώπου. Ο Rob Hubbard… λύνει μαθηματικές εξισώσεις! Είναι ουσιαστικά αδύνατον να προβλέψει κανείς σε τι χρόνο θα πέσει η επόμενη νότα! Μαθηματικοί τύποι επιστρατεύονται για μη βγει αυτή η ηχητική παράνοια εκτός μέτρου. Ο ρυθμός είναι απερίγραπτος. Αποσβολωμένοι προσπαθούμε να αφομοιώσουμε αυτό που ακούμε! Ο χρόνος είναι απελπιστικά λίγος! Το ακούμε ξανά και ξανά ! Οι τηλεοράσεις και τα monitors σε όλο τον κόσμο δυναμώνουν για να ακουστεί μέχρι τον ουρανό ότι μια μεγαλοφυΐα γεννήθηκε!!! Τα computers είναι εδώ και παίζουν μουσική! Ο Sid συνεχίζει ακάθεκτος να ουρλιάζει ανατριχιαστικά παγώνοντας μας το αίμα ! Πραγματικά είναι η καλύτερη δημιουργία του συνθέτη!

Το Delta επίσης Του Σταύρου Φασούλα με την επική μουσική! Είναι σίγουρα από τις πιο όμορφες μελωδίες του! Πανέμορφο μπάσο επικά σαλπίσματα και η χαρακτηριστική λούπα υψηλής οκτάδας του Rob. Σε αυτό το παιχνίδι έχουμε και ένα αμφιλεγόμενο πειραματισμό! Η μουσική που ακούγεται κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού σοκάρει ακόμη και σήμερα! Δεν μπορώ να θυμηθώ αν έχω ακούσει ποτέ κάτι τέτοιο!!! Ο ήχος είναι άκρως αλλόκοτος και εξωκοσμος. Έχετε υπόψιν σας τα διάφορα pixel fixer προγράμματα που αναλαμβάνουν να ξεκολλήσουν κολλημένα pixels στις Tft οθόνες σας; Αυτό που θα αντικρίσετε εδώ είναι το αντίστοιχο πρόγραμμα για τον ήχο! Θα λέγαμε ότι προσπαθεί με ζήλο να ξεκολλήσει κάποια αδρανή λειτουργία του sid δοκιμάζοντας κάθε πιθανό εφέ και φίλτρο που μπορεί να παράξει.

Αυτό το ιδιότυπο μουρμούρισμα μπορεί να γίνει πολύ τρομακτικό!

Δεν θα το χαρακτήριζα ακριβώς μουσική αλλά μάλλον σαν ήχο που προσπαθεί να στρεσάρει για κάποιο ανεξήγητο λόγο τη γεννήτρια ήχου του Commodore. Σίγουρα είναι πρωτότυπο και δίνει με επιτυχία την αίσθηση του αγνώστου διαστήματος. Φέρνει ασυναίσθητα στο μυαλό του “ανοιχτού ακροατή” τον μυστηριώδη ηλεκτρομαγνητικό παλμό που φτάνει  από το σύμπαν ατα τηλεσκόπια της NASA! Το σύμπαν σιγοτραγουδά παλιές ιστορίες και κρατάει τον Ισοκράτη στον Ron Hubbard. Η μπαγκέτα του ως μαγικό ραβδί μας μεταφέρει από την υπέρτατη έκσταση στον απόλυτο τρόμο! Αυτό το ιδιότυπο μουρμούρισμα μπορεί να γίνει μάλιστα πολύ τρομακτικό και επικίνδυνο για το ανθρώπινο νευρικό σύστημα. Θα το λατρέψετε ή θα το μισήσετε!!!

Πολύ χαρακτηριστική είναι η δεκάλεπτη μελωδία του International Karate με τα ethnic στοιχεία! Ένα ιδίωμα του Hubbard ήταν να χρησιμοποιεί επαναλαμβανόμενες λούπες σε υψηλή οκτάδα δίνοντας ένα πολύ εντυπωσιακό ρυθμικό αποτέλεσμα. Τέτοια παραδείγματα ήταν επίσης τα Last v8, Ace2, delta ,Thrust, κα. Παρόλο που οι συνθέσεις του είχαν συνήθως ισχυρά μπάσα και υποστήριξη κρουστών, η αρμονία και η δύναμη της μουσικής του ήταν αρκετή ώστε να μπορεί να σταθεί ακόμα και χωρίς την στήριξη αυτών. Έτσι το μαγικό Thanatos της durel μας συγκίνησε με την γλυκύτατα και την ευαισθησία του. Ποιος δεν θυμάται την νωχελική μουσική αυτού του τίτλου; Ο Rob συνέθεσε ένα πανέμορφο μουσικό παραμύθι. Ο μελαγχολικός απέριττος σκοπός του δένει υπέροχα με μια ιστορία με μάγισσες,  δράκους και την αιώνια μάχη του καλού με το κακό. Το Knucklebusters κατέκτησε άξια το ρεκόρ της μεγαλύτερης σε διάρκεια σύνθεσης 17 ολόκληρα λεπτά!!! Το επικό Masters of Magic μας μέθυσε με το ξεχασμένο άρωμα ενός μυστηριώδους αρχέγονου ρομαντισμού. Το Saboteur 2 μας ξεσήκωσε με την μελωδικότητα και το μυστήριο του! Το Skate or dye μας βομβάρδισε με εκπληκτικές digi κιθάρες κατά το φόρτωμα! Το Thrust με την αργόσυρτη εισαγωγή και τις καταιγιστικές επαναλαμβανόμενες λούπες του.

Η μουσική του Thundercats μέσα απο το θρυλικό Union demo του Atari ST.

Και μετά…. Το Thundercats!!! Ένα κομμάτι που για να το ακούσεις πρέπει να σηκωθείς όρθιος σε στάση προσοχής! Ίσως ένα από τα επιβλητικότερα κομμάτια στην ιστορία των home computers. Αρχίζει δυναμικά και επιβάλλεται μέσω των κοφτών ορμητικών προβοκατόρικων κρουστών του! Διαμέσου εναλλασσομένων ορχηστρικών εξάρσεων και υφέσεων ακροβατεί σε μια σαγηνευτική - μαγική ισορροπία. Μεταλλάσσεται απότομα αποκτώντας ένα συγκινητικό νοσταλγικό ύφος για να σκληρύνει πάλι αργότερα καταλήγοντας επικό και πομπώδες. Το Thundercats είναι ο εθνικός ύμνος! Το Thundercats είναι ο κήπος με τα αγάλματα! Το Thundercats μας μιλά σαν να μας γνώριζε από πάντα βαδίζοντας όμως σταθερά σε αυστηρά συμφωνικούς δρόμους. Σε κάποιες αποστροφές του γίνεται ασυνήθιστα προσιτό και οικείο θυμίζοντας σύνθεση Έλληνα δημιουργού, για να σηκωθεί πάλι απότομα και απαστράπτον να σκαρφαλώσει καμαρώνοντας στο συμφωνικό του βάθρο! Σίγουρα αυτό το κομμάτι μεταφέρει κάποιο κομμάτι της ψυχής του δημιουργού του. Ασκήσεις επί χάρτου μιας ιδιοφυΐας! Ένα βασανιστικό όνειρο από το οποίο δεν θέλεις να ξυπνήσεις ακόμα και αν αυτό σε φθείρει και σε σκοτώνει. Ο κόσμος ουρές στις διάφορες εκθέσεις μάταια σπρώχνεται για να δει από πού έρχεται αυτή η μουσική! Στο βάθος ένας αμήχανος από το τρακ commodore επηρεασμένος και αυτός το μεγαλείο της στιγμής χαμογελάει ντροπαλά και υπερήφανα δίνει τον καλύτερο του εαυτό…..

Μουσικές παιχνιδιών από τον Rob Hubbard.

Commodore 64
19th Boot Camp
Ace 2
Action Biker
Arcade Classics
Auf Wiedersehen Monty
Bangkok Knights
Battle of Britain
Bmx Kidz
Bump Set Spike
Chain Reaction
Chimera
Commando
Confuzion
Crazy Comets
Deep Strike
Delta
Dragon s Lair 2: Escape from Singe s Castle
Flash Gordon
Formula One Simulator
Geoff Cape s Strongman Challenge
Gerry the Germ
Harvey Smith Showjumper
Hollywood or Bust
Human Race, the
Hunter Patrol
I-Ball
International Karate
International Karate Plus
Jordan vs. Bird: One-on-One
Kentilla
Kings of the Beach
Knucklebusters
Las Vegas Video Poker
Last V8, the
Lightforce
Master of Magic
Mega Apocalypse
Monty on the Run
Nemesis the Warlock
Ninja
One Man and His Droid
Pandora
Phantoms of the Asteroid
Powerplay Hockey
Rasputin
Ricochet
Saboteur 2
Samantha Fox Strip Poker
Sanxion
Shockway Rider
Shoot Out
Sigma 7
Skate or Die
Spellbound
Star Paws
Tarzan
Thanatos
Thing on a Spring
Thrust
Thundercats
Train Robbers
Trans-Atlantic Balloon Challenge
Up, Up and Away
WAR
Warhawk
Wiz
Zoids
Demo songs on the C64
Chicken Song
Cracker Mix
Final Synth Sample 1
Final Synth Sample 2
Proteus (later Warhawk)
Synth Sample 3
Zoolook
Amiga
688 Sub Attack
Battleships
Budokan: The Martial Spirit
Centurion: Defender of Rome
Dragon s Lair 2: Timewarp
Hard Nova
Indianapolis 500. The Simulation
Jupiter Probe
Keef the Thief (music driver)
PGA Tour Golf
Populous
Ski or Die
Amstrad
Auf Wiedersehen Monty
Five-a-Side Soccer
Hydrofool
Warhawk
Atari ST
Goldrunner
Jupiter Probe
Ninja
Thrust
Thundercats
Warhawk
Atari XL/XE 

Extirpator
International Karate
Jet Set Willy
Warhawk
Gameboy Color
Road Rash (special thanks to) GameCube
Cel Damage (thanks to)
Nintendo (NES)
Immortal, The
Skate or Die 2: The Search for Double Trouble
Nintendo 64
007: The World is Not Enough (Audio Technical Director)
PC
688 Attack Sub (sound effects)
Budokan: The Martial Spirit
Centurion: Defender of Rome
Future Cop LAPD (Audio Technical Director)
Hard Nova (music technology)
Indianapolis 500: The Simulation
Jane s Combat Simulations: F/A-18 Simulator (audio production)
Jane s Combat Simulations: Fleet Command (Audio Technical Director)
Jane s Combat Simulations: WWII Fighters (Audio Director)
Jordan vs. Bird: One-on-One
Keef the Thief (music driver)
Kings of the Beach
Lakers vs. Celtics and the NBA Playoffs
Lost Files of Sherlock Holmes, The: The Case of the Rose Tattoo (Music and Sound Director)
Lost Files of Sherlock Holmes, The: The Case of the Serrated Scalpel
Low Blow
Madden NFL 2000 (Audio Technical Director)
NASCAR 2000 (Media Lab)
Nuclear Strike
One on One
PGA Golf
Populous
Road Rash
Skate or Die
Ski or Die
Tiger Woods 99 (audio)
Tiger Woods PGA Tour 2002 (EA Media Services)
Playstation
007: The World is Not Enough (Audio Technical Director)
Cyber Tiger Woods Golf (Audio Manager)
Nuclear Strike
Soviet Strike (Audio Technical Director)
Tiger Woods 99 (audio)
Tiger Woods PGA Tour 2000 (Audio Manager)
Wing Commander III: Heart of the Tiger (audio)
Playstation 2
Rumble Racing (part of the Media Lab)
Tiger Woods PGA Tour 2001 (media blitz)
X Squad (Audio Director)
Sega CD
NHL Hockey 94 (sound effects)
Sega Genesis/Megadrive
Battle Squadron (music conversion)
Desert Strike: Return to the Gulf
James Pond 2 – Codename: RoboCod (music and sound effects translation)
John Madden Football
John Madden Football 92 (sound)
John Madden Football 93
Lakers vs. Celtics and the NBA Playoffs
MLBPA Baseball
NHL Hockey
PGA European Tour (audio)
PGA Tour Golf
Road Rash
Road Rash 2
Team USA Basketball
Tennis
Sega Saturn
Soviet Strike (Audio Technical Director)
Super Nintendo
Bulls vs. Blazers and the NBA Playoff
John Madden Football
John Madden Football 93
MLBPA Baseball
NHLPA Hockey 93
PGA Tour Golf
ZX Spectrum
Commando
Dragon s Lair 2
Hydrofool
International Karate+
Knight Tyme
Nemesis the Warlock
Saboteur 2
SpelTarzan
Tarzan Goes Ape
Thundercatslbound

www.c64.com

Atari ST -Little sound demo. Παρατηρήστε την καρπαζιά που δίνει ο ST
στον Commodore!!! O Atari σφετερίζεται τους ύμνους του commodore!!!

Ο Hubbard από Αταρικής πλευράς...

Όπως είπαμε και στην εισαγωγή ο Atari ST είχε επηρεαστεί βαθύτατα από την demo scene του commodore αφού αρκετά μέλη της δικής του demo scene είχαν αφετηρία εκεί. Πολλά ήταν τα μουσικά θέματα του C64 που μεταφέρθηκαν στο τσιπάκι ήχου του Atari. Το βραχνό τραγούδι του sid αντικαταστάθηκε από τις υποδεέστερες αλλά πιο διαυγείς square form κυματομορφες του ΥΜ. Φυσικά ο “χώρος” που εμφανίστηκαν αυτές οι μελωδίες ήταν κυρίως τα demos και τα intros. Πολλοί ήταν επίσης και οι μεταγενέστεροι μουσικοί που έστρεψαν τα βλέμματα τους πίσω στην αρχική έμπνευση του Hubbard διασκευάζοντας και βελτιώνοντας τις ιδέες του.

Η μουσική του Hubbard έδωσε από πολύ νωρίς το παρών στον Atari ST. Rob's Super sound -One man and his droid.

Jupiter probe.

Οι τίτλοι που ακούστηκαν κατά κόρον στον Atari ήταν: Το λατρεμένο Ace2, Auf Widersehen monty, Το σκληροπυρηνικό Bangkok knights, Chimera,Commando, Crazy comets, τo υπέροχα χαλαρωτικό Human race, η σημαία της Union το I-ball, το διάσιμο ΙΚ, το (σε μεγάλο βαθμό διασκευασμένο) Knucklebusters, το Lightforce, Masters of Magic, το αγωνιώδες One man and his droid, Proteus, Thrust, Thundercats, Trans atlantic baloonchalenge, Warchawk και άλλα. Φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και το γνωστό hit του Atari ST το Goldrunner! Στο Goldrunner θα πρέπει να πούμε ότι η σύνθεση που ακούγεται δεν φτιάχτηκε ειδικά για τον Atari ST αλλά πρόκειται (τι πρωτότυπο ρίξε μας τώρα τη χαριστική!!!) για το τέταρτο μουσικό θέμα του C64 παιχνιδιού Human Race!

Το επικό θέμα του Gold Runner.

Το Knuckle buster από το Caddly demos των Carebears! Γροθιά στο στομάχι!

Ένα πολύ χαρακτηριστικό και αστείο γεγονός είχε συμβεί παλιότερα σε ένα από τα πρώτα και ιστορικά demo του Atari ST το Little sound demo των θρυλικών Exceptions. Το σχεδιασμένο πρόσωπο του Rob στο ανώτερο σημείο της οθόνης επιδοκίμαζε γεμάτο έκπληξη και θαυμασμό (Rob says Wow!) τις γνωστές του δημιουργίες παιγμένες όμως αυτή τη φορά στον Atari ST απο ένα νέο μεγάλο αστέρι τον φοβερό Jochen Hippel γνωστό ως Mad Max. Με το ίδιο νόμισμα ήταν γραφτό ότι θα πληρωνόταν και ο ίδιος όταν αργότερα όταν μεταγενέστερος συνάδελφος του θα έγραφε και αυτός με τη σειρά του το παροιμιώδες “ Mad max says Wow!” στο δικό του demo για να τονίσει το ακατανίκητο του δικού του αυτή τη φορά επιπέδου!

LittleSound demo.Ο ενθουσιασμός ήταν τότε μεγάλος! Rob says Wow!

Στο θρυλικό Caddly demos των Carebears μπορούμε επίσης να θυμηθούμε μια φοβερή screen που προκάλεσε καθολική ανατριχίλα. Μιλάμε για το ανανεωμένο και μεταμορφωμένο Knuckle buster του Hubbard σε μια εντυπωσιακή διασκευή του από τον μάγο Mad Μax.Το αλλόκοτο πλάσμα με το περίεργο drum μουσικό όργανο κατάφερε να μας στείλει κύματα ρίγους. Δεκαοκτώ λεπτά(!!!) απόλαυσης με τροποποιημένους ήχους που κατέλαβαν μνήμη περίπου 20Κ!!! Πραγματικά απίστευτο! Η παρουσία μουσικών κομματιών του Hubbard στον Atari ST είναι γεγονός αδιαμφισβήτητο και πολλάκις επαναλαμβανόμενο και συνεπώς λόγω χώρου θα ήταν αδύνατον μέσω αυτού του άρθρου να αναλυθεί εκτενέστερα οπότε σταματώ την προσπάθεια κάπου εδώ.

Αντί επιλόγου…

Όταν άρχισα να γράφω αυτό το άρθρο ξεκίνησα με σχετική ηττοπάθεια γράφοντας δειλά μονάχα μια παράγραφο. Μετά όμως καθώς το έβλεπα…το λυπήθηκα και είπα κρίμα είναι.... ας γράψω λίγο ακόμα! Μετά η μια σελίδα έφερε τη δεύτερη, η δεύτερη την τρίτη και ούτω καθεξής. Η διαδικασία αυτή άρχισε να ξεφεύγει και να γίνεται επίπονη αφού το ένα συμπέρασμα έφερνε το άλλο ανοίγοντας συνεχώς νέες κατευθύνσεις και αφορμές για διερεύνηση! Για να είμαι ειλικρινής κατάλαβα πόσο είχα γράψει μονάχα όταν έφτασα στον προορισμό μου και σήκωσα τα μάτια μου από τον δρόμο. Διαβάζοντας από εδώ και απο εκεί τα διάφορα που έχουν γραφεί για τον Hubbard ομολογώ ότι έμαθα πολλά αλλά προβληματίστηκα κιόλας... Ομολογώ ότι ψάχνοντας βρέθηκα αντιμέτωπος με περίεργες συμπτώσεις π.χ. μελωδίες του να είναι φτυστές και απαράλλαχτες με προγενέστερες δουλειές άλλων καλλιτεχνών της κοινής δισκογραφίας! Δεν μπόρεσα να εξηγήσω π.χ πως είναι δυνατόν η σύνθεση του Delta να είναι φτυστή με τη δουλειά Philip Glass και το Koyaanisqatsi, ούτε πως στην ευχή το I-ball του 1987 ακούγεται ολόιδιο με το προγενέστερο Whip 1985 των Cabaret voltaire.....δε θέλω να πω τίποτα άλλο! 

Εύχομαι να κατάφερα να σας κρατήσω πρωτίστως ευχάριστη παρέα καθώς και να προσεγγίσω το θέμα μου με επιτυχία. Οι μουσικοί των παιχνιδιών έπαιξαν πολύ μεγάλο ρόλο στην διάδωση των αγαπημένων μας homes και ο Rob Hubbard συνέβαλε τα μέγιστα σε αυτό.