Κυριακή 29 Ιουλίου 2012

Jack Tramiel 1928 -2012

Η πιο διάσημη φωτογραφία του Jack Tramiel, με το ριγέ κοστούμι. Σίγουρα θα την έχετε συναντήσει στο Internet σαν scanning από μαυρόασπρη εφημερίδα. Η προερχόμενη από το Αρχείο της Baltimore Sun, συγκεκριμένη φωτογραφία, πέρασε από σήμερα στα δικά μου χέρια!

Είναι κάποιες στιγμές που μερικοί άνθρωποι θα λειτουργούν πάντα ως σταθερά στη ζωή σου, συνεχίζοντας να την επηρεάζουν μέχρι τέλους, ακόμα και αν φαινομενικά απέχουν πια από αυτήν. Έτσι, μπορεί να έχεις μήνες να μιλήσεις σε φίλους σου (αφού δεν έτυχε), εβδομάδες να δεις από κοντά τους γονείς σου (αφού πια μεγάλωσες), όμως έχεις την πεποίθηση ότι όλοι τους βρίσκονται πάντα εκεί, δίνοντας σου την απαραίτητη ισορροπία ώστε να μπορέσεις να λειτουργήσεις ως άτομο απέναντι στις καθημερινές προκλήσεις της ζωής σου. Είναι το σύμπαν σου, είναι ο κόσμος που έφτιαξες μέσα από τα δικά σου αισθητήρια και δύσκολα θα τον αποχωριστείς δίχως να νοιώσεις ένα ανατρίχιασμα στη ραχοκοκαλιά σου. Έχεις απλά την ανάγκη να  ξέρεις, ότι βρίσκονται για πάντα εκεί. Τότε, και μόνο τότε, ο κόσμος σου είναι ασφαλής, και το δικαίωμα σου να συνεχίσεις το δικό σου τρόπο ζωής,  εξασφαλισμένο.




Όταν απέκτησα τον πρώτο μου υπολογιστή, ένα Atari 800XL, δεν γνώριζα τίποτα απολύτως από computers, αφού γεννημένος σε ένα ξερό βράχο σε κάποια γωνιά του πλανήτη, δεν πρόλαβα να δω τη γέννηση του Personal Computing με τα ίδια μου τα μάτια. Η επανάσταση των home υπολογιστών ανταγωνιζόμενη (και συχνά διαπλεκόμενη) με τα δυνατά κινήματα που συγκλόνιζαν τη νεολαία εκείνη την εποχή, έδωσε την τραχιά μανία του Rock και την ειρηνοποιό ψυχεδέλεια των Hippies σε μια νέα underground κοινότητα που άρχισε σιγά - σιγά να αποκτάει τη δική της συνείδηση. Χιλιάδες νέοι, που  η εικόνα τους μάλλον απείχε αρκετά από τη στερεότυπη μορφή ενός συγχρόνου businessman (καθώς και των μεσήλικων επιστημόνων με τα στρογγυλά γυαλιά που είχαμε συνηθίσει στο παρελθόν), άρχισαν να ασχολούνται μανιωδώς με την τεχνολογία και τις εφαρμογές των "ημιαγωγών",  δημιουργώντας εκείνη τη μαγιά που θα γεννούσε μελλοντικά  την κοινότητα των computers. Παρόλο τον ενθουσιασμό και το μεγάλο ενδιαφέρον, δυο πράγματα έμενε ακόμα να απαντηθούν: Τι μορφή  τελικά θα είχαν οι υπολογιστές και το κυριότερο, σε τι στην ευχή θα μπορούσε να... χρησιμεύσει κάτι τέτοιο σε χομπίστες;

Και είναι αλήθεια αυτό, αφού ήταν μια από εκείνες τις "μαγικές" περιπτώσεις της ιστορίας που ένα προϊόν δε δημιουργήθηκε για να καλύψει κάποιες συγκεκριμένες ανάγκες (όπως π.χ. οι τεράστιοι υπολογιστές του στρατού και των ερευνητικών κέντρων),  αλλά θα έπρεπε εκ των υστέρων να ανακαλυφθεί ο σκοπός χρήσης τους! Χωρίς ίχνος software και χωρίς εμπεδωμένη παρόμοια κουλτούρα, φτιάχτηκε κάτι που ήταν μάλλον ακριβό, χωρίς εγκαταστημένη αγοραστική βάση, και με απουσία εξασφαλισμένης γραμμής παραγωγής, αφού η βιομηχανία της τεχνολογίας ήταν εκείνη την εποχή υπό έρευνα και έντονη διαμόρφωση. Εκείνη την περίεργη εποχή υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που είτε από όραμα, είτε από απλή συνέργεια της τύχης, έθεσαν τη σφραγίδα τους και τόλμησαν να τη διαμορφώσουν.


Η φωτογραφία έχει καλύτερη ανάλυση από το scanning που έχετε δει στο Internet ενώ η επίσημη διαπίστευση εγγυάται την αυθεντικότητα όσο και την μοναδικότητα της.   



 Για τον Jack Tramiel έχουν γραφεί τόσα και τόσα πράγματα, οπότε αντί να αναφερθώ σε ολόκληρη τη γνωστή ζωή του, θα ήθελα να διατυπώσω μόνο μερικές σκέψεις. Πολλοί στο παρελθόν, τον είχαν χαρακτηρίσει ως αυστηρό και αδυσώπητο, ενώ άλλοι  είπαν ότι τον συμπάθησαν και του αναγνώρισαν πολλά. Πέρα όμως από τις όποιες προσωπικές οπτικές, όλοι παραδέχονται ότι ήταν ο άνθρωπος που πούλησε μερικά εκατομμύρια υπολογιστών, πολύ πριν το κάνει ο οποιοδήποτε άλλος, και ότι χάρις σε αυτόν,  δημιουργήθηκαν οι συνθήκες ώστε να μπει ένας (καλός) υπολογιστής σε κάθε σπίτι. Ήταν αυτός που έριξε την τιμή των computers, σε πρωτόγνωρα χαμηλά επίπεδα, προσφέροντας (εν αντιθέσει π.χ. με τη βρετανική Sinclair) την υψηλότερη τεχνολογία στην χαμηλότερη δυνατή τιμή. Από ότι καταλαβαίνετε (αν διαβάσατε σωστά αυτή τη συνθήκη) αυτό μεταφράζεται μάλλον σε δυσαρεστημένους προμηθευτές και υπαλλήλους, και ευτυχισμένους πελάτες! Πράγματι πέρα από τις όποιες πικρίες (πολλές φορές δικαιολογημένες) που είχαν αρκετοί από τους "συμβαλλόμενους", οι  πελάτες πραγματικά λάτρεψαν τον Τramiel, αφού έπαιρναν πραγματικά "Power without the prize". Τα computers της Commodore (και έπειτα της Atari)  εκτός από την αιχμή της τεχνολογίας που πρέσβευαν, προσέφεραν επίσης και ένα ακόμα χαρακτηριστικό -απόρροια μάλλον της γραμμής Tramiel- την εξαιρετική φιλικότητα προς το χρήστη. Ο Jack Tramiel ήθελε τα μηχανήματα του να είναι εύκολα στο χειρισμό, ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμα από τον καθένα μας, και αυτό φαίνεται ότι το πέτυχε, ιδιαίτερα αν  ρίξει κάποιος μια ματιά στον ανταγωνισμό όπως π.χ. τα αντίστοιχα Apple computers της εποχής εκείνης.




Αν μπορούσα να ξεχωρίσω στιγμές από την πολυτάραχη ζωή του, θα θυμόμουν ασφαλώς την δημιουργία της θρυλικής Commodore, της πρώτης μεγάλης εταιρίας computers, που διέθετε δικό της JET!!!  Ο Tramiel  κρατώντας άξια το τιμόνι της επιχείρησης, κατάφερε να  "συλλάβει" έγκαιρα τις προκλήσεις και τις προοπτικές της νέας εποχής, και να  φτιάξει σύγχρονες γραμμές παραγωγής,  τη στιγμή που οι τεχνικοί της Apple (και όχι μόνο),  μόνταραν τα νέα μηχανήματα τους στα σπίτια τους!!!



Στο πίσω μέρος της είναι γραμμένο το όνομα του Jack Tramiel, μια ημερομηνία FEB10-1985M καθώς και ένα bar code. Επάνω σε ένα αυτοκόλλητο διακρίνεται η επιγραφή  "Jack Tramiel,  Chairman.  CEO.  Atari Corp".




Είναι από τους λίγους που λέγεται ότι κατάφερε να "ρίξει" σε συμφωνία, ακόμα και τον αδυσώπητο στις business, Bill Gates, παίρνοντας του έτσι τα δικαιώματα της Microsoft Basic, σε ασυνήθιστα χαμηλή τιμή, πράγμα που δε κατάφερε στο μέλλον κανένας άλλος!  Είναι αυτός που κατάλαβε από νωρίς την επερχόμενη επέλαση των ιαπωνικών computers, και συνέλαβε το τολμηρό σχέδιο εισβολής μέσα στην ίδια τους τη  χώρα, χτυπώντας τους με την ιαπωνική έκδοση του πρώτου έγχρωμου υπολογιστή της Commodore, τον VIC20 (VIC 1001) σε πολύ χαμηλή τιμή. Αυτή του η κίνηση, εκτιμάται, ότι καθυστέρησε κατά τουλάχιστον 3 χρόνια την ιαπωνική εισβολή, αφού οι Ιάπωνες μη μπορώντας να κατανοήσουν  πως παράχθηκε ένα τέτοιο προϊόν σε τέτοιο μικρό κόστος, αναγκάστηκαν να ξανα σχεδιάσουν από την αρχή την τιμολογιακή πολίτικη τους, δίνοντας χρόνο ανάσας στην δύση ώστε να προετοιμαστεί καλύτερα. Έχει μείνει στην ιστορία ένα ευτράπελο από μια έκθεση της εποχής εκείνης, όταν κάποιοι Ιάπωνες με κατσαβίδια στα χέρια, διαφεύγοντας της προσοχής των τεχνικών της Commodore, άρχισαν να ξεβιδώνουν το πρωτότυπο ώστε να μάθουν τα μυστικά της πλακέτας του!



 Ο Tramiel πρέσβευε σταθερά την τάση που ήθελε την Commodore να φτιάχνει φθηνά μηχανήματα για τον πολύ κόσμο, εν αντιθέσει με το σκληροπυρηνικό τμήμα της  εταιρίας του, που ήθελε να στραφούν μόνιμα προς τα ακριβά επαγγελματικά συστήματα. Λέγεται μάλιστα ότι έκρυβε μεγάλο θαυμασμό για τα μηχανήματα χαμηλού κόστους της Sinclair, διαφωνώντας με τον αφορισμό των τεχνικών της MOS, που κυριολεκτικά  γελούσαν βλέποντας την αργή software ενημέρωση της οθόνης των πρώτων ZX's (που μαύριζαν τα πάντα με το flickering) και τα μεμβρανοειδή πληκτρολόγια. Στο πρόσωπο του Clive Sinclair, o Tramiel φαίνεται ότι είχε βρει, το κοινό όραμα. Ένα όραμα, που για να μπορέσει τελικά να πραγματοποιήσει, αναγκάστηκε σε "ηρωική" έξοδο από την δική του εταιρία, αφήνοντας το πνευματικό παιδί του (που επί χρόνια έφτυσε αίμα) ορφανό. 


Χωρίς τον Jack Tramiel, ο κόσμος μου ξαφνικά κατέρρευσε. Εδώ και καιρό τον έβλεπα στις σπάνιες εμφανίσεις του, να δείχνει ολοένα και πιο καταβεβλημένος, και μαύρες σκέψεις συνεχώς με προετοίμαζαν, ότι κάποια στιγμή λόγω ηλικίας, θα έρχονταν το αναπόφευκτο. Από τη μεριά μου, θα ήθελα να τον ευχαριστήσω για όλα όσα μου πρόσφερε. Να τον ευχαριστήσω, για τον Commodore 64 και τον Atari ST, να τον ευχαριστήσω που  μου έδωσε παράθυρα, τεράστια μνήμη  και mouse. Χωρίς τον Tramiel ένα κομμάτι της παλιάς μου ζωής έχει πια πεθάνει. Και να φανταστείς,  ο Jack Tramiel  που επηρέασε τόσες καταστάσεις στον τομέα των υπολογιστών, δεν ήταν ένας ειδήμων στους υπολογιστές όπως ο Steve Wozniak, ή ο Gary Kildall, αλλά απλά ένας επιχειρηματίας. Οξύμωρο ε; Θα τον θυμάμαι πάντα, ο θεός να τον αναπαύσει.